Nieuwsarchief Digitale Gemeente Borsele zaterdag 18 februari 2006

Risico verkoop tunnel gigantisch

Aan de verkoop van de Westerscheldetunnel kleven tal van gevaren. Een nieuwe uitbater zal de toltarieven zo hoog mogelijk opschroeven.

Verder moeten Rijk en provincie uitkijken met eventuele uitzonderingsclausules in de concessie die aan de exploitant wordt verleend. Dat stelt A. Boot, hoogleraar corporate finance en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam en plaatsvervangend kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER).

Boot acht het waarschijnlijk dat een consortium van grote beleggers, met mogelijk een pensioenfonds en een bank, aan de haal gaat met de aandelen van de NV Westerscheldetunnel. "In zekere zin is het niet de tunnel die wordt verkocht, maar zijn het de tolopbrengsten." Een private partij zal de tunnel financieel gezien beter kunnen exploiteren dan de overheid, aldus Boot. "Die zitten er scherper op."

Voor de meest agressieve beleggers is de Westerscheldetunnel niet interessant, zegt Boot. "Je zult er nooit gigantisch rijk van worden." Desondanks zal de nieuwe eigenaar het onderste uit de kan willen hebben. Rijk en provincie willen in de concessie regelen dat de nieuwe exploitant de tarieven jaarlijks met maximaal drie procent mag verhogen, bovenop inflatie. De econoom S. van Wijnbergen betoogde deze week in de PZC dat dit in dertig jaar tot een vervijfvoudiging van het toltarief kan leiden.

Rekensommetje
Of de nieuwe eigenaar die ruimte gaat benutten, is voor Boot nauwelijks een vraag. "Het antwoord is absoluut ja. Het is een simpel rekensommetje. De exploitant zal de tarieven met 3 procent verhogen tot het punt wordt bereikt dat te veel gebruikers de tunnel gaan mijden. Dan snijdt hij in zijn eigen vingers. Maar het zou mij niet verbazen als je voor de Westerscheldetunnel drie keer zo veel tol kunt vragen en nog het grootste deel van de gebruikers houdt, omdat er geen alternatieven zijn om naar de overkant te komen."

Veiligheid
Als Rijk en provincie een dergelijke ontwikkeling maatschappelijk 'buitengewoon ongewenst' vinden, moeten zij daarvoor in de concessie een stokje steken. En niet alleen daarvoor. "Het gevaar van tolprijsverhogingen is gemakkelijk te onderkennen", zegt Boot. "De vraag is welke andere risico's in het contract zitten. Als het gaat om investeringen voor onderhoud en veiligheid, zullen er ongetwijfeld uitzonderingsclausules worden opgenomen. Die zijn gruwelijk gevaarlijk. Daardoor kunnen private partijen mogelijk toch weer bij de overheid aankloppen. Wat als bijvoorbeeld een toegangsweg later wordt geasfalteerd of verbreed dan eerder was aangenomen? Bij dergelijke conflicten delft de overheid vaak het onderspit omdat private partijen veel duurdere advocaten kunnen betalen. De risico's zijn gigantisch. Het is echt zaak dat van tevoren heel goed te regelen."

BNDeStem-artikel: Zeeland wil Westerscheldetunnel verkopen