Nieuwsarchief Digitale Gemeente Borsele vrijdag 3 maart 2006

Uniek akkoord Borssele ook goed voor het Rijk

De Tweede Kamer loopt zich warm voor het debat over het openhouden van de kerncentrale in Borssele tot 2033.

Over twee weken staat een hoorzitting gepland, een week later volgt het eerste debat. In de aanloop daar naartoe heeft staatssecretaris Van Geel (CDA, Milieu) antwoord gegeven op een waslijst aan vragen. De Kamerleden hebben in totaal 87 schriftelijke vragen ingediend over het concept-akkoord dat is overeengekomen met de aandeelhouders Delta en Essent en exploitant EPZ. In Nederland is dat een unieke overeenkomst, schrijft Van Geel. "Ik ken geen voorbeelden van soortgelijke afspraken tussen het Rijk en andere partijen."

De Kamer heeft vooral moeite met het artikel in het convenant waarin is afgesproken dat EPZ, Delta en Essent recht hebben op schadevergoeding als de Tweede Kamer, bijvoorbeeld door internationale regelgeving, toch zou besluiten dat de kerncentrale in Borssele vóór 31 december 2033 dicht moet.

Volgens Van Geel was hieraan niet te ontkomen. In ruil voor het langer openblijven investeren de energiebedrijven in duurzame energie. Bovendien zijn ze bereid een einddatum te accepteren voor hun exploitatievergunning die nu voor onbepaalde tijd geldig is.

Winst
Van Geel vindt het logisch dat de bedrijven ervan verzekerd willen zijn dat het Rijk afziet van pogingen de centrale eerder te sluiten. Hij wijst erop dat hun investering van 250 miljoen euro in duurzame energie minder rendement oplevert dan wanneer de energiebedrijven dat geld in andere projecten hadden gestoken. Ze kunnen deze investering alleen maar doen doordat de kerncentrale twintig jaar langer openblijft, wat ze extra winst oplevert. Daarom is een schadeloosstelling 'niet onredelijk', aldus Van Geel, als tegen de afspraken in de sluitingsdatum toch zou worden vervroegd.

Duurzame energie
Zonder akkoord was ook het Rijk slechter af, betoogt de staatssecretaris. Sluiting van de kerncentrale zou de Staat dan tussen de 260 miljoen en 1,3 miljard euro aan schadevergoeding kunnen kosten. Een gedeelte van dat geld kan nu worden ingezet voor de overstap naar duurzame energie. Bovendien zijn in het convenant extra afspraken gemaakt over de veiligheid en de ontmanteling van de kerncentrale Borssele.

Mocht de centrale om veiligheidsredenen eerder moeten sluiten, dan hoeft de Staat geen kosten aan EPZ te vergoeden. De Tweede Kamer zet vraagtekens bij de investeringen van de energiebedrijven in duurzame energie. Is dat geen sigaar uit eigen doos? De bedrijven krijgen daarvoor immers subsidie en ze maken er nog winst mee ook.

Risico's
Van Geel nuanceert dat. Hij stelt dat het om extra investeringen gaat in projecten die onder normale omstandigheden niet zouden worden uitgevoerd, omdat de technische en economische risico's hoog zijn. Hij wil juist zulke innovatieve projecten om op termijn in Nederland te komen tot betaalbare oplossingen voor een duurzame energiehuishouding.

Maar moeten de energiebedrijven zich niet houden aan hun kant van de afspraak, namelijk dat ze het positieve effect van het openhouden van Borssele op de jaarlijkse CO2-uitstoot verdubbelen? Wordt de kerncentrale onmiddellijk gesloten als er vanaf 2013 jaarlijks geen extra CO2-reductie van 0,47 megaton tot stand komt?

Dat laatste is niet het geval, meldt Van Geel. Wel moeten de bedrijven in 2008 aantonen of die extra reductie wordt bereikt en waarom eventueel niet. "Dan zullen nadere afspraken worden gemaakt over de dan nog openstaande verplichtingen", aldus Van Geel. In het uiterste geval treedt de geschillenregeling in werking en wordt de rechter om een uitspraak gevraagd.